Poètes et traductologues : le cas de deux Prix Nobel Grec Yorgos Seferis et Odysseus Elytis
DOI :
https://doi.org/10.35494/topsem.2011.1.25.82Mots-clés :
-Résumé
Il y a toujours eu une étroite relation entre l’écriture de la poésie
et sa traduction. D’ailleurs, plus qu’une exception, la règle veut
que les plus grands poètes soient eux-mêmes des traducteurs et
qu’ils soient profondément concernés par les problèmes
théoriques issus de la tâche liée à la traduction poétique. Dans
cet article, je vais essayer de mettre en valeur les principaux
points théoriques concernant la traduction poétique de deux prix
Nobel grecs, Yorgos Seferis (1900-1971) et Odysseus Elytis
(1922-1996), qui sont d’ailleurs exprimés principalement dans
les prologues de leurs traductions et dans des interviews, et qui
analysent leurs points de vue théoriques sur le contexte actuel
concernant la traduction poétique. D’autre part, j’essaierai
d’examiner à quel point, en se basant sur leurs point de vue et
sur leurs opinions concernant le travail de traduction poétique,
ils ont de l’influence sur les traducteurs étrangers de leurs
propres poésies.
Téléchargements
Références
CONNOLLY, David (1998). Μετα-Ποίηση. 6(+1) Μελέτες για τη μετάφραση της ποίησης [Meta-poesía. 6(+1) Estudios sobre la traducción de poesía], Athens: Ypsilon/Books.
___________ (1998). “Λογοτεχνική Μετάφραση: Σε τι χρησιμεύει η θεωρία” [Traducción literaria: ¿para qué sirve la teoría?] in Η Γλώσσα της Λογοτεχνίας και η Γλώσσα της Μετάφρασης [El lenguaje de la literatura y el lenguaje de la traducción]. Thessaloniki: The Centre for Greek Language, pp. 13-23 .
DASKALOPOULOS, Dimitris (1979) Εργογραφία Σεφέρη (1931-1979). Βιβλιογραφική δοκιμή [Obras de Seferis (1931-1979). Ensayo bibliográfico]. Athens: Greek Literary and Historical Archive.
___________ (1993). Βιβλιογραφία Οδυσσέα Ελύτη (1971-1992) [Odysseus Elytis. Bibliografía (1971-1992)]. Athens: Etaireia Syngrafeon.
ELYTIS, Odysseus (1974). Ανοιχτά Χαρτιά [Cartas sobre la mesa]. Athens: Asterias.
___________ (1976). Δεύτερη Γραφή. Arthur Rimbaud, Compte de Lautreamont, Paul Eluard, Pierre Jean Jouve, Guiseppe Ungaretti, Federico Garcia Lorca, Vladimir Maiakovski [2a. ed., Arthur Rimbaud, Compte de Lautreamont, Paul Eluard, Pierre Jean Jouve, Guiseppe Ungaretti, Federico García Lorca, Vladimir Maiakovski]. Athens: Ikaros.
___________ (1981a). «Μετά την Αγγλία... πίσω στα χειρόγραφά μου» Συνέντευξη στον Γιώργο Γεμενάκη. [Después de Inglaterra… vuelta a mis manuscritos. Entrevista periodística con Yorgos Yemenakis]. Ta Nea, 27-11-81.
___________ (1981b). "Η μετάφραση της ποίησης είναι σαν ένα... λαχείο". Συνέντευξη στον Γιώργο Γεμενάκη. [La traducción de poesía es como… una lotería. Entrevista periodística con Yorgos Yemenakis] Ta Nea, 28-11-81.
___________ (1984/1996). Σαπφώ. Ανασύνθεση και Απόδοση [Safo. recomposición y rendición] Athens: Ikaros.
___________ (1985). Ιωάννης: Η Αποκάλυψη, Μορφή στα Νέα Ελληνικά [Juan: Revelaciones, una versión en griego moderno] Athens: Ypsilon Books.
___________ (1987). Κριναγόρας, Μορφή στα Νέα Ελληνικά [Krinagoras, una versión en griego moderno]. Athens: Ypsilon Books.
___________ (1992). Εν Λευκώ [Carta blanca]. Athens: Ikaros.
___________ (1993a). "Η Ποίηση έχει περάσει στο αίμα του λαού μας". Συνέντευξη [La poesía se ha vuelto la sangre de nuestra gente] in Η Kathimerini, 26-9-93, p. 16.
___________ (1993b). “Τρεις Ανέκδοτες Επιστολές του Οδυσσέα Ελύτη” [Tres cartas inéditas de Odysseus Elytis] in Η Kathimerini, 26-9-93, pp. 18-19.
___________ (1994). Jean Genet, Οι Δούλες [Las criadas]. Athens: Ypsilon Books.
KARANDONIS, Andreas (1931/1976) Ο Ποιητής Γιώργος Σεφέρης [El poeta Yorgos Seferis]. Athens: D. N. Papadimas.
KARYOTAKIS, K. G. (1994) Οι μεταφράσεις του Κ. Γ. Καρυωτάκη [Las traducciones de K.G. Karyotakis]. Prologue Zissimos Lorentzatos. Athens: To Rodakio.
KAYALIS, Takis (1998) “Η Μετάφραση της Ποίησης στον Μοντερνισμό: κέντρο και περιφέρεια” [La traducción de poesía en el Modernismo: centro y periferia], in Η Γλώσσα της Λογοτεχνίας και η Γλώσσα της Μετάφρασης [El lenguaje de la literatura y el lenguaje de la traducción], Thessaloniki: The Centre for Greek Language, pp. 47-67.
KEELEY, Edmund (1981) “Μεταφράζοντας Καβάφη, Σικελιανό, Σεφέρη, Ρίτσο και Ελύτη - Μια Συνέντευξη του Edmund Keeley στον Warren Wallace” [Traduciendo a Cavafy, Sikelianos, Seferis, Ritsos y Elytis. Una entrevista con Warren Wallace] in Το Πρίσμα [El Prisma] 3, pp. 87-104.
___________ (1986). Συζήτηση με τον Γιώργο Σεφέρη. A Conversation
with Yorgos Seferis, Athens: Agra.
KOKOLIS, X.A. (2001) Ο Μεταφραστής Σεφέρης. Αρνητική Κριτική [Seferis como traductor. Crítica negativa]. Athens: Kastaniotis.
KOUTSIVITIS, Vassilis (1994) Èåùñßá ôçò ÌåôÜöñáóçò [Teoría de la traducción]. Athens: Ellinikes Panepistimiakes Ekdoseis.
___________ (2000). Πράξη της Μετάφρασης [Práctica de la traducción]
London: Esperia Publications Ltd.
PALAMAS, Kostis (1930). Ξανατονισμένη Μουσική [Música re-entonada].
Athens: Hestia.
SEFERIS, Yorgos (1936/1997). Θ. Σ. Έλιοτ, Ερημη Χώρα [T. S. Eliot, Tierra baldía]. Athens.
___________ (1963). Θ.Σ. Έλιοτ, Φονικό στην εκκλησία [T. S. Eliot, Asesinato en la catedral]. Athens: Ikaros.
___________ (1965á/1979). Ασμα Ασμάτων [Cantar de los Cantares].
Athens: Ikaros.
___________ (1965â/1996). Αντιγραφές [Copias]. Athens: Ikaros.
___________ (1966/1975). Η Αποκάλυψη του Ιωάννη [Las Revelaciones
de Juan]. Athens: Ikaros.
___________ (1944/1974). Δοκιμές Β΄ [Ensayos II]. Athens: Ikaros.
___________ (1980). Μεταγραφές [Transcripciones]. Edited by Yoryis
Yatromanolakis. Athens: Leschi.
VALETAS, G. (1978). “Το μεταφραστικό έργο του Ελύτη” [Obra traducida
de Elytis]. Aiolika Grammata 43-44 (january-april, 1978), pp. 131-135.
VASSILIKOS, Vassilis (1995). Entrevista en el periódico griego Apogevmatini, 19-3-96, p. 25.
VAYENAS, Nassos (1989). Ποίηση και Μετάφραση [Poesía y traducción]. Athens: Stigmi.
___________ (1995). "Νεοελληνική ‘Αποκάλυψη’". To Vima tis Kyriakis, 11-06-1995, p. 38.
YATROMANOLAKIS, Yoryis (1980). “Μεταφραστική Θεωρία και Πρακτική του Σεφέρη” [Teoría y práctica de la traducción de Seferis]. Appendix to Seferis (1980), pp. 227-282.
CONNOLLY, David (1999). “Translating prismatic poetry: Odysseus Elytis and the Oxopetra Elegies”. In Gunilla Anderman and Margaret Rogers (eds.), Word, Text, Translation. Liber Amicorum for Peter Newmark, Clevedon: Multilingual Matters, pp. 142-156.
___________ (May, 2002). “The Least Satisfying Form of Writing: Seferis
on Translation”. Journal of Modern Greek Studies, 201, pp. 29-46.
ELYTIS, Odysseus (1975). “Odysseus Elytis on His Poetry. From an Interview with Ivar Ivask”. Books Abroad, 49 (4), pp. 631-43.
___________ (1996). The Oxopetra Elegies (bilingual) [Trad. de David Connolly]. Amsterdam: Harwood Academic Publishers.
___________ (1997). The Collected Poems of Odysseus Elytis [Trad. de Jeffrey Carson y Nikos Sarris]. Introducción y notas de Jeffrey Carson, Baltimore: The Johns Hopkins University Press.
___________ (1999). Carte Blanche. Selected Writings [Trad. de David Connolly]. Amsterdam: Harwood Academic Publishers.
FRIAR, Kimon (1973). Modern Greek Poetry: From Cavafis to Elytis. New York: Simon and Schuster.
HONIG, Edwin (ed.) (1985). The Poet’s Other Voice. Conversations on
Literary Translation. Amherst: The University of Massachusetts Press.
KEELEY, Edmund (1985). [Conversación con Edwin Honig]. In Honig
(1985), pp. 133-149.
___________ (1989). “Collaboration, Revision and Other Less Forgivable Sins”. In Biguenet, J. and Schulte, R (eds.). The Craft of Translation. Chicago and London: The University of Chicago Press, pp. 54-69.
LADMIRAL, Jean-René (1986). “Sourciers ou cibilistes?”, La Revue d’esthétique, núm. 12, pp. 33-42.
LOULAKAKI-MOORE, Irene (2010). Seferis and Elytis as Translators, Bern: Peter Lang.
LOWELL, Robert (1971/1958). Imitations, London: Faber and Faber.
SEFERIS, Yorgos (1948). The King of Asine and Other Poems [Translated from the Greek by Bernard Spencer]. Nanos Valaoritis, Lawrence Durrell, con una Introducción de Rex Warner, London: John Lehmann.
___________ (1995). Complete Poems [Traducción, edición e introducción por Edmund Keeley y Philip Sherrard]. London: Anvil Press
Poetry.
___________ (1960). Poems [Trad. de Rex Warner]. London: The Bodley Head.
___________ (1967). On The Greek Style. Selected Essays in Poetry and Hellenism [Trad. de Rex Warner y Th. D. Frangopoulos]. Introducción de Rex Warner. London: The Bodley Head.
___________ (1974). A Poet’s Journal. Days of 1945-1951 [Trad. de Athan Anagnostopoulos]. Cambridge, Massachusetts: The Belknap Press of Harvard University Press.
SEFERIS, Yorgos and KEELEY, Edmund (1997). Correspondence 1951-
[Introducción y notas de Edmund Keeley y prólogo de Dimitri Gondicas]. Princeton, New Jersey: Princeton University Library and The Program in Hellenic Studies.
WEISSBORT, Daniel (ed.) (1989). Translating Poetry: The Double Labyrinth, London: Macmillan.
Téléchargements
Publiée
Comment citer
Numéro
Rubrique
Licence
Tópicos del Seminario is licensed under a Creative Commons Reconocimiento-NoComercial-CompartirIgual 4.0 Internacional License.
